4 Mart 2020 Çarşamba

KADER BİRLİĞİ - PHILIPP SCHWARTZ

1933 Sonrası Türkiye’ye Göç Eden Alman Bilim Adamları
15
Belge Yayınları
Çeviri: Nagehan Alçı
100 sayfa


Kader Birliği, yine annemin arkadaşının verdiği kitaplardan biri. Çok teşekkür ediyorum kendisine, beni güzel kitaplarla tanıştırdığı için.

Alt başlık kitabın özeti niteliğinde: 1933 Sonrası Türkiye’ye Göç Eden Alman Bilim Adamları. “Bilim bilginin ışığında ilerleyeceği yerde, ırkçı ve suça teşvik eden bir ideoloji diktatörlüğünü izlemek zorunda bırakıldığında, üretken ve dallarında isim yapmış bir çok öğretim görevlisi Almanya’yı terk ettiler.”

Kader Birliği, 1972 yılında Kopenhag’da düzenlenen Uluslararası Sempozyum’da sunulan raporla, yazarın anılarından oluşuyor. Dönemin Türkiye’sine değiniyor, eğitim reformu için yapılanlardan bahsediyor. “Cumhuriyet henüz on yaşındaydı ve daha tam yerleşmemişti, halk art arda gelen reformlarla yalnızca yattığı uykudan uyandırılmamış aynı zamanda sarsılmıştı. Her şey doğaçlama ve hızlı bir şekilde gelişmeliydi.”

Kitabı okurken, keşke biraz daha detaylı olsaydı dedim ama yine de kısa bölümlerle bir temel oluşturuyor.

Kitaplı günler!


Not: Bu hafta İstiklal’deki Türk Musevileri Müzesi’ni gezdik ve kitaptaki bilim insanları hakkında da bir bölüm vardı. Philipp Schwartz’ın yani kitabın yazarının mikroskobunu da gördük. Eğer gezmediyseniz İstikal’e gittiğinizde Türk Musevileri Müzesi güzel bir seçenek olabilir, ayrıca sinagoga da dışarıdan ziyaretçi kabul etmiyorlarmış ama müzeyle birlikte gezilebiliyor.



Sadece uyarmış olayım, müzeye geç saatlerde gitmeyin. Biz 3’ten 5’e kadar yetiştiririz diye düşündük ama alt katı fazla detaylı gezmişiz, ardından sinagoga geçtik –daha erken kapatıyorlarmış- 15 dakika kala da üst katı gezelim dedik. Üstünkörü okuyup aşağıya indiğimizde kapanışa birkaç dakika olmasına rağmen, bizi tabiri caizse kibarca(!) kovdular. Böyle davranışları anlamam güç, ben gezilmesinden memnuniyet duyardım. Neyse, siz daha dikkatli olun, zamanı iyi kullanın. 



“Üniversitelerdeki “yabancılaşma”nın boyutu, o dönemde bazı rakamlara bir göz atıldığında daha iyi anlaşılıyor: 1933’te İstanbul’da 27 Türk ve 38 yabancı ordinaryüs bulunmaktaydı.”

“[Y]ıllar boyu sultanların sıkı kontrolünde olan talim alanının göz kamaştırıcı kapısından Kuran’dan alınmış ve özenle işlenmiş yazı indirildi. Yerine sade Latin harfleri ile şöyle yazıldı: İstanbul Üniversitesi. Kapının iç tarafına ise Atatürk’ün gençliğe seslendiği bir özdeyişi yazıldı.”



25 yorum:

  1. Müzeyi not ettim aklıma.
    İyi geceler.

    YanıtlaSil
  2. Eğitim Reformu falan çok güzel çalışmalar. Çok teşekkürler tanıtım için.:)

    YanıtlaSil
  3. Yahudi bilim insanları hep ilgimi çekmiştir. Özellikle Türkiye'ye gelenler. Kitabı ve müzeyi not alıyorum ;) Ayrıca annenin arkadaşına bayıldım :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mermaid,
      Annemin yürüyüş arkadaşları harika :)) O halde senin için de güzel bir okuma olur diye düşünüyorum :))

      Sil
  4. kitap ilginç, okumak isterim. o dönemde birçok bilim insanı üniversitelere akademisyen olarak getirilmiş ama maalesef devamı gelmemiş diye biliyorum. mina urgan'nın bir dinozorun anıları kitabında okumuştum, aklımda kalmış. bak bu da güzel bi kitaptır, öneririm:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kedikedikedi,
      Maalesef geri dönüyorlar ama yine de önemli değişimler yaratmışlar :)) Bu kitap liseden beri listemde ama okuyamadım hala :))

      Sil
  5. kitap ilgimi çekti ama çevirmeni görünce uhh yaptım :) müzeye gitmek isterdim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Burcu,
      Çeviri güzeldi ama neyse ki :D Belki bir gün gezme şansın olur :))

      Sil
  6. Bu müzeyi duymamıştım. Kitap da o dönemde yaşananlarla ilgili bilgi verici nitelikteymiş.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Birpembesever,
      Kitabı beğendim, tavsiye ederim. Müze de güzeldi :))

      Sil
  7. hımm kitabın konusu çok iyimiş yaa müze de saool :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Deeptone,
      Eveet, kitabı hiç duymamıştım üstelik negzel oldu :))

      Sil
  8. Müzeyi not ettim bende. Emeğine sağlık :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Akela,
      Teşekkür ederim, umarım keyif alırsın :))

      Sil
  9. vaoov müzeyi bende ilk kez duyuyorummm :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Almanyalı Gelin,
      Neden dikkatimi çekmemiş daha önce ben de şaşırdım :D

      Sil
  10. Kitabın konusu biraz şaşırttı beni. Neden diye soracak olursan genelde bizim ülkemizden bilimle ilgilenen insanlar gider. hele ki o yıllarda birilerinin geliyor oluşu değişik hissettirdi. Müze de ilgi çekiciymiş yolum düşerse muhakkak gezeceğim :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gonca'nın Dünyasından,
      Savaşı eğitim açısından lehimize çevirmişiz :)) Edebiyat fakültesindeki arkadaşımın anlattığına göre hala hocaları Alman hocalardan saygıyla bahsederlermiş.

      Sil
  11. ilginç ve okunası kitaplar vol 1534u5324p5y23p45u2 :)

    YanıtlaSil
  12. kitap ilginçmiş ama müzeyi ilk defa duyuyorum merak ettim:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eren,
      Ben de müzeyi Kardes uygulamasıyla keşfettim :))

      Sil