12) MONTE CRİSTO KONTU - ALEXANDRE DUMAS

İthaki Yayınları

Çeviri: Aysen Altınel

944 sayfa

Uzun süreli okumalarından birini daha bitiren Salıncak’tan herkese merhaba!

Monte Cristo Kontu’nu Bilge’yle birlikte Tüyap’tan %50 indirimle almıştık. Fuardan ayrılmadan önce beraber okumak üzere sözleşmiştik.

Karlı bir havada kitabımıza başladık.

İlkokuldayken Fransız yazarımız Alexandre Dumas’tan Üç Silahşörler ile Monte Cristo Kontu’nun kısaltılmışını okumuştum. Bu nedenle ilk 100-150 sayfayı hatırladım.

Kitabı okurken duygularım değişkendi: bazen kitaba bayıldım, bazen sıkıldım, bitiremeyeceğimi sandım, keşke hiç bitmese dedim. Sonuç olarak Monte Cristo Kontu’nu iyi ki okudum ve yazarın kurgusuna hayran kaldım!

Edmond Dantes’i o kadar sevdim ki, son 200-150 sayfada kitap bitince hayatımda bir boşluk oluşacağını hissettim. O, hiçlikten de çıkılsa yolumuzu inşa etmenin kendi ellerimizde olduğunu gösterdi.

Monte Cristo Kontu, arka planında tarihi olayları da barındıran bir kitap. Napolyon’un tahttan indirilip, sürgüne yollandığı yıllarda başlayan hikaye, dönemin Fransa’sına da ışık tutuyor.

Klasik kitapları sevmemin en önemli nedenlerinden biri de bu, tarihi olaylarla öğretiyorlar. Ders kitaplarından öğrenilen tarih, ezberleniyor ve zamanla yok oluyor.

Okurken karakterlerin soy ağacını çıkardım, size de tavsiye ederim çünkü bir yerden sonra isimler, ilişkiler birbirine girebiliyor.

Peki, sevdiğin halde nasıl hiç bitmeyecekmiş gibi geldi derseniz, basımından kaynaklandığını söyleyebilirim. Öncelikle kitap çok kalın ve taşıması oldukça zor. Sadece evde okunabilir, bu yüzden yarıyıl tatili işime geldi. İki cilt halinde basılsa, okuyucuya kolaylık olurdu.

Kitabın puntosu, normal kitaplara göre çok küçük. Uzun uzun, keyifle okuyamadım çünkü 50 sayfadan sonra gözlerim ağrımaya başlıyordu.

Akıcılığa ket vuran diğer nedenlerden biri de dipnotların arkaya yazılmış olması. Kitapta Fransızca, Yunanca cümleler, deyimler var ve her seferinde anlamına bakmak için arka sayfaya dönüyorsun. O kadar kalın kitapta, insaf edin çok zor oluyordu.

Çeviri genel olarak güzel olsa da, bir an karakterlerin “inşallah, maşallah tütütü” demeye başlayacaklarını sandım. “Haşmetmeap” çevirisi Bilge’yle beni güldürdü.

Dediğim gibi basımdan kaynaklanan olumsuzluklar dışında, Monte Cristo Kontu’nu sevdim.

Bu basımını okuduysanız, siz ne düşündünüz?

Son olarak, kitabı bitirmemin ardından Monte Cristo Kontu’nun 2002 yapımı filmini izledim. Olaylar kitaptan bağımsız ilerledi. Karakterleri, isimleri, yaşananları değiştirmiş, basitleştirmişler. Filmi izlemek yerine, kitabı okumanızı tavsiye ederim.  

“Bence insan bu kadar kolayca mutlu olmak için yaratılmadı! Mutluluk, büyülü adalarda kapılarını ejderhaların beklediği saraylar gibidir. Onu elde etmek için savaşmak gerekir…”

“Politikada, sevgili oğlum, benim kadar siz de bilirsiniz ki insanlar yoktur, düşünceler vardır; duygular yoktur, çıkarlar vardır; politikada bir adam öldürülmez, bir engel ortadan kaldırılır, işte hepsi bu.”

“İnsan zekasının içine gizlenmiş bazı gizemli hazineleri açığa çıkarmak için mutsuzluk gerek; barutu patlatmak için basınç gerek.”

“İnsan hiçbir zaman sadece bir insan değildir.”

“Yaşayanların kininden çok ölülerin lanetinden korkarım ben.”

“Çoğu zaman mutluluğun yanından onu görmeden, ona bakmadan geçeriz ya da onu gördüysek ya da ona baktıysak bile onu tanımayız.”

“Üzüntülü bir kapitalist, kuyruklu yıldız gibidir, dünyaya her zaman büyük bir felaket haberi verir.”

“Kadın kutsaldır; sevilen kadın kutsaldır.”

“Ah! İnsanoğlu! (…) tüm hayvanların en bencili, tüm yaratıkların en bencili insan, her zaman dünyanın sadece kendi çevresinde döndüğüne, güneşin sadece kendisi için parladığına, ölümün sadece ona geleceğine inanır; bir tutam otun tepesinden Tanrıyı lanetleyen karınca!”