91) LOLA VE KOMŞU ÇOCUK - STEPHANIE PERKINS

Yabancı Yayınları

Çeviri: Aslı Tümerkan

320 sayfa

Lola ve Komşu Çocuk bir dönem bloglarda ve sosyal medyada sık sık gördüğüm kitaplardan birisiydi.

Malum okuma sorunumu biliyorsunuz, kendimi kaptıracağım, yormayan, hızlandıracak çerezlikler okumaya çalışıyorum. Lola’da bu kategoriye cuk oturuyor.

Kitap fazla klişe barındırsa da, Cricket’i sevdim, Lola’nın eşcinsel babalarının olması hoştu ve hızla okudum. Beni gülümseten bir roman oldu.

Yine de arka kapaktaki “Stephanie Perkins bizim neslimizin Jane Austen’ı.” yorumuna katılmıyorum. İngiliz klasikleri, Jane deyince bir durulmalı, neyle kıyaslandığının farkında olunmalı.

Sonuç olarak, eğlenceli çerez kitap için iyi tercih olabilir.

“Hayat her gün aynı insan olmak için fazla kısa.”

“Nefret ettiğimiz şeylerden bahsetmek kolay ama bazen bir şeyi tam olarak niye sevdiğimizi açıklamak zor oluyor.”

“Tarih kitapları yalanlarla dolu. Savaşı kim kazanırsa hikayeyi o anlatıyor.”

“Mükemmel olmadığını biliyorum. Ama bir insanı başkası için mükemmel kılan o kişinin kusurlarıdır.”

90) VİŞNE BAHÇESİ - ANTON ÇEHOV

İş Bankası Kültür Yayınları

Çeviri: Ataol Behramoğlu

93 sayfa

Vişne Bahçesi, 19. yüzyılın ortalarını anlatan Anton Çehov’un bir oyunu.

Çehov tarzı hikayeleri sevdiğim ve instagramda hakkında olumlu yorumlar okuduğum için bu kitabını seçtim.

Böylece sosyal medya tarafından tekrar hayal kırıklığına uğratılmış oldum. Beklentimi yüksek tutmamayı ne zaman öğreneceğim, bilmiyorum.

Vişne Bahçesi’nde karakterlerin isimlerine alışmam zaman aldı, içlerinden sadece Trofimov’u sever gibi oldum.

Dönemin Rusya’sına kısaca göz atmak için güzel bir oyun olabilir ama büyük beklentileriniz olmasın derim ben.

“Seviyorum, seviyorum… Boynumda bir taş bu, kendisiyle dibe doğru çekiyor beni… Fakat seviyorum bu taşı ben, onsuz yapamam.”

“Ben özgür bir insanım. İster varlıklı, ister yoksul olun, sizlerin hepinizin değer verdiğiniz şeylerin benim gözümde havada uçan bir tüy kadar değeri yoktur. Sizler olmadan da yaparım ben, umurumda değilsiniz.”

“Sonbahar akşamlarında okuyacağız, çok kitap okuyacağız; önümüzde yeni, olağanüstü güzellikte bir dünya açılacak…”

89) JÜLYET - SUZANNE SELFORS

Artemis Yayınları

Çeviri: Ebru Özdemir

296 sayfa

Bir sürü yarım kitabı olan (bkz. Tüfek Mikrop ve Çelik, Yolda, Vişne Bahçesi, Göğe Bakma Durağı, Doğal Yaşam ve Başkaldırı) Salıncak’tan herkese merhaba! :D

Okullar açıldığından beri reading slump dönemim başladı. Kitap bitiremiyorum, yoğunlaşamıyorum… Eylemcan’da bana Jülyet’i verdi.

Jülyet, Mimi adında bir kızın tiyatro da Juliet’i canlandırmasını ve gelişen olaylarla kendini dönemin Verona’sında bulmasını anlatıyor. Shakespeare’in ünlü karakterlerini bir de Mimi’nin bakış açısıyla görüyoruz.

Akıcı, hızlandırıcı bir kitap. Ben eğlenerek okudum. Umarım beni reading slumptan çıkarmıştır.

“Çoğu zaman kendimi, kendi hayatımda bir oyuncu gibi hissediyordum; ailemin tasarladığı bir yolda yürüyor, repliklerimi söylüyor ve önümü tıkayan talimatları takip ediyordum. Ama esas benim seçmek istediğim, kendi başıma inşa etmek istediğim yol, henüz döşenmemişti. Hala inşaat iznini bekliyordum.” /19

“Arzuladıklarımız ve yaptıklarımız bir Shakespeare sonesi ile Troy Summer şarkısı kadar birbirlerinden farklı.” /40

“Aşk sadece kalbini paramparça etmeye yarar.” – “Bazen öyle yapar, ancak bazen de kırılan parçaları tekrar yerine koyar.” /278

“Bay Shakespeare bir seferinde şöyle yazmış: Şüphe kalleştir, cesaretimizi kırar, yapacaklarımıza engel olur, elimizi kolumuzu bağlar. Başka bir deyişle, dilek dilemek, bir işe başlamak için iyi bir adımdır fakat ondan sonra poponuzu kaldırıp onu gerçekleştirmeniz gerekir.” /295

YÜZÜKLERİN EFENDİSİ - J.R.R TOLKIEN

Metis Yayınları

Çeviri: Çiğdem Erkal İpek

Şiir çevirileri: Bülent Somay

1015 sayfa

Roverandom ile başladığım Tolkien eserlerine, Silmarillion’la devam ettim, Hobbit’i okudum ve şimdi Yüzüklerin Efendisi…

Benimki tek cilt olsa da, Yüzüklerin Efendisi üç kitaptan oluşuyor:

1) Yüzük Kardeşliği (86.)

2) İki Kule (87.)

3) Kralın Dönüşü (88.)

Öncelikle Orta Dünya külliyatına Silmarillion’la başlamam, benim için seriyi daha anlaşılır hale getirdi. Geçmişe yapılan atıfları, yüzüğün tarihini biliyordum. Bunun dezavantajı ise Silmarillion’da üçlemenin sonu yazıyordu.

Serideki favori kitabım olayların başladığını Yüzük Kardeşliği oldu. Orta Dünya’daki en sevdiğim mekanlar Shire, Ayrıkvadi, Lothlorien bu kitapta geçiyor. Sevdiğim dostluklar kuruluyor, Aragorn olaya dahil oluyor, zarif ırkla tanışıyoruz… Başlangıç kitabı için harikaydı ve seride en hızlı okuduğum kitaptı.

Üçlemeyi okurken, sık sık haritaya dönüp baktım hatta o kadar ki dünya haritasını bile bu kadar incelememişimdir.

Tolkien muazzam bir evren yaratmış.

Seri fantastik türünün klasiklerinden ve içinde bolca betimleme var. Dikkatle okumak gerekiyor. Dilinin ağır olduğunu düşünmüyorum. Yine de young adult roman gibi bir çırpıda okunmuyor.

Seriye dönüp baktığımda, en sevdiğim Aragorn oldu, fantastik bir kitapta onca ırk arasında ‘insan’ı sevmem de enteresan geldi.

Okumamı yavaşlatan önemli bir etken çeviriydi. Yayıncının notunda Elflerin Shakespeare dönemi İngilizcesi konuştuğu ve bunun Lisan-ı Osmani olarak çevrildiği belirtilmiş. Rohirrimler’in lehçesi ise Orta Asya Türkçesi olarak karşılanmış. Bu başta bana çok mantıklı geldi ta ki karakterler “ÂLÂ!” gibi bir tepki verene kadar… Bir an durdum ve yanlışlıkla Muhteşem Yüzyıl’a mı düştüm diye düşündüm. Kitap boyunca da böyle tepkilerle karşılaşınca olaylara ciddiyetle bakamadım.

Üç kitabı da aynı kişi çevirmesine rağmen, çevirinin tutarlı olduğunu düşünmüyorum. Mesela Rivendell ilk kitapta Ayrıkvadi olarak çevrilmişken, üçüncü kitapta Yarma Vadi olarak çevrilmiş. Haritada ise Ayrıkvadi olarak Dumanlı Dağlar’da konumlanmış.

Kitabın basımına değinirsem yeşil şömiz içinde, kırmızı cilt vardı ki bu bana Bilbo’nun kırmızı kitabını çağrıştırdı. Cildi adi bir kartonla kaplamışlar ve hemen yıpranmaya başlıyor. Ne kadar dikkatle okusam da kenarları soyuldu. Puntoları da küçük tutmuşlar. Bu yüzden seriyi tek cilt yerine, ayrı ayrı almanızı tavsiye ederim.

Yüzüklerin Efendisi’ni uzun zamandır okuyordum ve bittiği için içim biraz buruk… ama Orta Dünya’ya veda etmiyorum çünkü elimde okunacak Hurin’in Çocukları ile Bitmemiş Öyküler var.

“Yaşayanların birçoğu ölümü hak ediyor. Ve ölenlerin bir kısmı da yaşamayı hak ediyor. Yaşamı onlara verebilir misin?  O halde öyle hak, hukuk adına ölüm buyurmakta çok acele etme.”

“Sonu iyi oldu mu, her şey iyi demektir.”

“Altın olan her şey parlamaz, her gezgin yitirmemiştir yolunu.”

“Maceraların bir sonu yok mudur hiç? Sanırım yok. Her zaman bir başkasının öyküyü sürdürmesi gerekiyor.”

“Fakat mutlu sonlu öyküler en iyiler sayılmazlar her zaman, gerçi içinde bulunulacak en iyi öyküler sayılabilirler aslında!”

“İnsanların başladıkları bütün işler böyledir: Ya baharda don olur, ya da yazın samyeli eser ve onlar da sözlerinde duramaz.”

“Ümit doğar genelde, her şey ümitsizleştiğinde.”

“Dünya, savaşlar olmadan da yeterince acılara ve talihsizliklere sahip.”

“Birileri vazgeçmeli, kaybetmeli ki diğerleri kazanabilsin.”

85) DOKTOR OX'UN DENEYİ - JULES VERNE

İş Bankası Kültür Yayınları

Çeviri: Alev Özgüner

90 sayfa

“Zaman sana uymuyorsa sen zamana uy! Gelişim devam ediyor ve biz geride kalmak istemiyoruz.”

Jules Verne’nin bu kitabını son siparişimde almıştım. İndirimde olmasıyla dikkatimi çekmişti –şaşırtıcı olmadı değil mi?-

Doktor Ox’un Deneyi, Jules Verne’in ön plana çıkan kitaplarından biri değil. Kendisi 90 sayfalık bir kısa roman yani novella. Bu nedenle ben de yol için uygun olduğunu düşündüm ve Balkanlar’ı gezerken yanıma aldım.

Kitaptan beklentim, yazarın diğer okuduğum kitapları gibi bilimkurgu tarzında bir öykü olmasıydı. Doktor Ox’un Deneyi’ni konu itibariyle fazla basit buldum, sonunu tahmin etmemek imkansız gibi. Seyahat ederken okudum diye mi bilmiyorum ama bana akıcı da gelmedi. Bilimkurgu türünden çok hicive yakındı. Belki bilimkurgu baskın bir hikaye ummasam, kitabı daha çok sevebilirdim.

Çocukken okuduğum Verne kitaplarının yanına yaklaşabileceğini düşünmüyorum ya da “biz büyüdük ve kirlendi dünya.” 😜

Eğer okuduysanız, siz de Quiquendone halkının deneye maruz kaldıktan sonraki hallerini günümüze benzettiniz mi?

Fotoğraf: Mostar / Bosna - Hersek

84) KORKUYU BEKLERKEN - OĞUZ ATAY

İletişim Yayınları

196 sayfa

Korkuyu Beklerken, Oğuz Atay’ın tek hikaye kitabı ve içinde sekiz hikaye barındırıyor.

Kitap ismini, aynı isimli hikayeden almış ki benim favorilerimden biri kendisi. Korkuyu Beklerken’le birlikte, Unutulan’da benim için üst sırada yer alıyor. Kitabı okumadan önce, Unutulan hikayesinin kısa filmini izlemiştim. Eğer izlemek isterseniz: tık

Korkuyu Beklerken, benim için hikayelerden oluşan Tutunamayanlar gibiydi.

Okurken önsözü sakın es geçmeyin. Önsözün kitabı, Oğuz Atay’ı çok iyi anlattığını düşünüyorum.

Not: Kitabı Kitap Eylemi ile okuduk, şu anda blogunda çekiliş var, katılmak isterseniz ismine tıklamanız yeterli.

“Seni çok mu yalnız bıraktılar sevgilim?”

“Yalnız yaşayan insanların, kendi içlerinde başlayıp biten eğlenceleri vardır.”

“İyi şeyler birdenbire olur; bu kadar bekletmez insanı.”

“Yalnızlığa dayanmanın en önemli şartı, her şeye karşı hazırlıklı bulunmaktır.”

“Bir yerden sevmeye devam edebilir miydim? Çünkü sevmek yarıda kalan bir kitaba devam etmek gibi kolay bir iş değildi.”

“Hep kötü olaylar, can sıkıcı yaşantılar tekrarlanıyordu; güzellikler, bir kere görünüp kayboluyordu.”

“Ben buradayım sevgili okuyucum, sen neredesin acaba?”

✋

Fotoğraf: Saraybosna / Bosna - Hersek

83) TANTE ROSA - SEVGİ SOYSAL

İletişim Yayınları

103 sayfa

Tante Rosa, Sevgi Soysal’dan okuduğum ilk kitap. Toplamda on dört hikayeden oluşuyor ama hepsi birbiriyle bağlantılı, Rosa’nın hayatından bir kesiti bize sunuyor.

Yazar kitabı “anneanne ve teyzesinden başlayıp kendisinde biten bir kadınlık çizgisi” olarak tanımlamış.

Tante Rosa bence de kadınlığın, özgürlüğün, cesurluğun, hataların, tutunamama halinin, yeni başlangıçların kitabı.

Hikayeler biraz hüzünlü, bazen güldürücü, yer yer eleştirel… hatta bence zaman zaman çocuksu.

Ayrıca Seni Seviyorum Rosa adında filmi de varmış. Henüz izlemedim ama izleyeceğim.

“ ‘Ben içimi öldüremem,’ dedi Rosa, ‘çünkü içim prensestir. Prenses prensindir ve prensin olan bir şeyi öldürmeye sizin bile yetkiniz yoktur.”

“Çirkinlikleri tekrarlamaktansa enayi başlangıçlara koşturmalı.”

“Bir kedi her zaman güzeldir. Açlık, tokluk, aşk, nefret tanımayan sürekli bir güzellik.”

“İnsanları sevmemeye başladı mı insan, insan gibi yaşamayı da sevmemeye başlıyor, insan gibi çalışmayı, kazanmayı, yemeyi, içmeyi, sevişmeyi, ölmeyi.”

“Tante Rosa hiçbir zaman acı çekmedi denebilir. Ama yaşamak zorunda olmak, sürdürmek, ısrar etmek. Bu Tante Rosa demektir.”

“Her şey özlenebilir. Her şey tutku konusu olabilir. Her şey aynı ölçüde kutsal ve aynı ölçüde aşağılık olabilir.”

“Herkesle alay edilebilir. Ama kendi alaylarını yöneltmek yüceltmek elindedir kişinin.”

82) GECE UÇUŞU - ANTOINE DE SAINT-EXUPERY

Zeplin Kitap

Çeviri: Alper Turan

118 sayfa

Fuarda Antoine de Saint-Exupéry kitaplarını görünce aklıma bir soru takılmıştı: Neden yazarın Küçük Prens dışındaki kitaplarını hiç araştırmadım?

Küçük Prens’i tekrar tekrar okuyan biri olarak, jetonumun geç düşmesine vahlanarak iki kitabını almıştım.

Bunlardan biri Gece Uçuşu’ydu.

Kitap 1930 yılında posta taşımak için gece uçuşlarında tehlikelere göğüs geren pilotları anlatıyor. Yazarın kendisi de pilot olduğu için, şaşırtıcı bir konu değil.

Gece Uçuşu, bende Küçük Prens etkisi yaratamasa da güzel kitaptı.

“Bir kez seçim yapıldıktan sonra insan aldığı riski kabul edip hayatı sevebilirdi. Aşk gibi hayat da insanı sınırlardı.”

“Yönetmelikler, bir dinin törenlerine benzer; saçma görünürler ama insanları şekillendirirler.”

“Ne hüzünlüdür gecenin engellerine doğru kör bir ok gibi fırlatılan bir posta uçağının yaktığı o ufak ağıt!”

“Çünkü olaylar yönlendirilebilir. Onlar boyun eğer ve biz yaratırız. İnsanlar da zavallı yaratıklardır ve onlar da yaratılırlar.”

“Yaşayan bir şey kendi yolunu açar, yaşamak için kendi yasalarını kurar ve hiçbir şey buna direnemez.”

“İnsan hayatından daha değerli hiçbir şey olmasa da, sanki insan hayatından daha değerli bir şeyler varmış gibi davranıyoruz… Ama nedir bu?”