Kopyalanan Blog İçeriğim

Daha önce yine blog yazılarım kopyalanmıştı ve şikayetlerim üzerine o blog kapatılmıştı. Bugün yine fark ettim ki yazılarım benden izinsiz olarak kopyalanmış. Talebe Mektebi(https://www.talebemektebi.com/category/kitap/) adında bir site itinayla yazdıklarımı çalmış. Bir insan bunu neden yapar, gerçekten anlayamıyorum. Kendisi yazamıyorsa niye site açar? Ne anlamı var? Takdir edersiniz ki kendi yazılarınızı başka bir sitede görmek hiç hoş bir durum değil.

Önceki yazımda yazdıklarımı tekrarlamak istemiyorum ulaşmak isterseniz: Kopyalanmış Yazıyla Blog Yazarı Olunmaz

İnsanı yazmaktan soğutan ve özgün bir içerik üretecek beceriye sahip olamayan kişiyi şikayet etmek (spam olarak bildirmek) isterseniz: tık

İçeriği Google’dan kaldırmak için ise: tık

Siteyi incelemenizi tavsiye ederim, umarım kendi yazılarınızı da içinde görmezsiniz ama yine de tedbir amacıyla bakın derim.

Sevgiyle kalın.

KNULP - HERMANN HESSE

40
Yapı Kredi Yayınları

Çeviri: Kâmuran Şipal

104 sayfa

Knulp’ı İstiklal’deki YKY’den almıştım. Arka kapaktaki “Tüm yaşamı yollarda geçen ve yine yollarda sona eren bir göçebenin hikâyesi.” cümlesiyle kitabı seveceğimi düşünmüştüm. Gezmeyi seviyorum ben de, değişik şehirler, ülkeler görmek beni mutlu ediyor. Erasmus’ta sıkıntılı zamanlarım olmuştu ama trene binip soluğu başka bir şehirde almak gerçekten harikaydı. Buna rağmen evde olmayı da çok seviyorum. Arkadaşıma göre hala evde durmaktan hoşlanan tek ben kalmışım. Koronanın verdiği stres, üzüntü dışında bu süreç bana merak ettiğim bir sorunun cevabını verdi. Canım dışarıya çıkmak istemediği zamanlarda evden çıkmadan hayatıma devam edebilir miyim diye düşünüyordum. Edebilirmişim.

Kitaba dönecek olursak, Hesse’nin kalemini gerçekten seviyorum. Betimlemeler sayesinde kendimi Knulp’la sarı buğday tarlaları boyunca aheste aheste yürürken ya da serin bir ceviz ağacı altında uzanıp dinlenirken buldum. Ceviz ağacının yaprağının kokusunu da pek severim.

Kitap Knulp’a dair öykülerden oluşuyor ve sonunda Hesse’nin ölümünden sonra bulunan Knulp’la ilgili yazılar da var. Knulp yerleşik bir hayatı olmayan, göçebe, insanlarla iyi anlaşan, şen şakrak ve onları genelde mutlu eden bir karakter. Hikâyelerde Knulp’ın maceralarını ve iç dünyasını okuyoruz.

Kitabı sevdim. Hayatın bir amacı, bu dünyaya gelmenin bir nedeni olması gerektiğini düşürdüm –bu dünyada olma nedenimi keşfedememiş olmam da beni üzerdi- ama belki de amaç olmak zorunda değildir ya da amaç hayatın kendisidir. Belki de bütün mesele bir “şey” olmaktan ziyade kendin olmaktır. Bir süre bu konu üzerinde düşünürüm artık. Knulp’ın Tanrı’yla olan konuşmasından bir alıntıyla bitirelim o zaman postu: “Her şeyin hayırlı bir yol izleyip olması gerektiği gibi olduğunu, hiçbir şeyin başka türlü olamayacağını gerçekten göremiyor musun?”

“Her şey güzeldir kısaca, yeter ki uygun saati yakalayıp bakalım ona.”

“İnsanlar arasındaki ilişkilerde saklı acıyı henüz tatmamış, kendilerini birbirine bağlayan bağ ne kadar sıkı olursa olsun iki insan arasında her zaman bir uçurumun var olduğunu, bunu ancak sevginin, o da zaman zaman oluşturacağı geçici bir köprüyle aşabileceğini henüz yaşamamıştım.”

“…düşündüğü gibi davranmıyor kimse, attığı her adımı aslında hiç düşünüp taşınmadan, o anda canı nasıl istiyorsa öyle atıyor.”

ÖNEMSİZ BİR KADIN - OSCAR WILDE

39

Karbon Kitaplar

Çeviri: Selen Birce Yılmaz

97 sayfa

Önemsiz Bir Kadın’ı okumak hiç aklımda yoktu. Yarıyıl tatilinde kitap siparişimin yanında kampanya kapsamında geldi.

Karbon Kitaplar’dan daha önce hiç kitap okumamıştım. Bazı kitaplarında yazım yanlışları gibi sorunlar varmış ama Önemsiz Bir Kadın’ın çevirisi de güzeldi, rahatsız edici bir hata da yoktu.

Kitabın başında Oscar Wilde’ın biyografisi verilmiş ancak eşcinsel olduğunu yazmamak için sözü dolandırmışlardı. “Öte yandan giyim tarzı, muhafazakâr çevreleri rahatsız etti. Feminenliğe teşvik eleştirisinde bulunan…” Yazarın özel hayatını anlatmak istiyorlarsa, net olabilirlerdi. Oscar Wilde eşcinsel ve çok iyi bir yazar.

Biyografiden bilmediğim ilginç bir detay öğrendim: Wilde, Florance Balcomb’la evlenmek istemiş lakin Florance Bram Stoker’la evlenmeye karar vermiş.

Magazinsel detaylardan sonra, kitaba dönelim. Önemsiz Bir Kadın, Türk filmi tadında bir tiyatro eseriydi. Konuşmalar genellikle beni güldürdü. Pek çok alanla ilgili eleştiriler vardı: insan ilişkileri, toplumsal sınıflaşma, siyaset, ahlak… Tahmin edilebilir bir olay akışı olsa da, sonu beni tatmin etti.

Tiyatro okumayı özlemişim. Keyif aldığım bir okuma süreci oldu.

“Yaşam, umuttur.”

“Sıradan zevklere bayılırım. Karmaşadan kaçarken son sığınaktır.”

“Çocuklar, anne babalarını severek hayata başlar, zamanla onları yargılamayı öğrenir; nadiren onları affeder.”

“Anne sevgisi çok dokunaklı ama genellikle bencildir.”

“Bütün sevgiler trajedidir.”

DUNE MESİHİ - FRANK HERBERT (Dune #2)

38

Sarmal Yayınları

Çeviri: Arzu Taşçıoğlu, Deniz Vural

320 sayfa

Dune Mesihi, ilk kitabın kaldığı yerden 12 yıl sonrasını anlatıyor. Başlangıçta bu atlamadan hoşlanmadım ama sonra cihadı ayrıntılarıyla okumak istemeyeceğime karar verdim.

Önlemeye çalıştığı görüsü başarısız olan ve istemediği bir hayatı yaşayan Paul’u sevdim mi emin değilim. Ben çocuk olduğu zamanları ve çöle ilk geldiği günlerdeki halini tercih ediyorum.

Bir insanın tanrılaştırılmasını güzel anlatsa da serinin ikinci kitabı benim için ortalamaydı. Sima dansçıları ve Tleixların hikâyeye girmesinden de pek hoşlanmadım. Yeni karakterler benim gözümde olayların gerçekçiğini –tamam, bilim kurgu biliyorum- azalttı.

Sonu, kitabın en beğendiğim kısmıydı.

Artı ve eksileri toparlarsam, görünüşe göre hoşlanmadığım yerler daha fazla. İlk kitabı sevdiğim için de beklentimin yüksek olması bu duruma sebebiyet vermiş olabilir.

Kitapla kalın 🌻

“Tanrılarla insanları ayıran hiçbir şey yoktur; biri, hissedilmeden diğerine dönüşebilir.”

“Din, iş ya da hükümetle ilgili her sorunun tek bir türevi vardır: ‘Gücü kim kullanacak?’”

“İnanç yönlendirilebilir. Yalnızca bilgi tehlikelidir.”

“Kanun: en üst idealimiz ve en temel doğamız. Kanuna çok yakından bakma. Bakarsan, mantıklı kılıflar uyduran yorumları, kuralların yasal bir şekilde çarpıtılmasını ve uygun örnekleri bulursun.”

“Tökezlediğin zaman,” dedi, “sana çelme takan şeyin ötesine atlayarak dengeni tekrar kazanabilirsin.”

“Gücün yanlış kullanımı ölümcül bir günahtır. Kanun ne bir intikam aracı olabilir, ne de bir rehine ne de kendi yarattığı şehitlere karşı bir kale. Bir kişiyi tehdit edip sonuçlarından kaçamazsınız.”

“Sevgi sevgiyi bilir.”

İYİ TOPLUM YOKTUR - NİHAN KAYA

37

İthaki Yayınları

165 sayfa

İyi Toplum Yoktur Nihan Kaya’dan okuduğum ikinci kitap. Daha önce İyi Aile Yoktur’u okumuştum ve genel olarak beğenmiştim. Beklentim de haliyle yükselmişti. İyi Toplum Yoktur’a iki açıdan baktım: kendi açımdan ve kitapta olan toplum eleştirilerini düşünmemişler açısından.

Benim açımdan kitap ortalamanın altındaydı. Bahsedilen törenlere dair, kadınların ev işleri yapmasına dair vs. olan eleştirileri daha önce okumuş ve üzerinde düşünmüştüm. Bu yüzden benim için yeni düşünceler değildi.

Kitapta Nihan Kaya’nın sürekli kendi kitaplarına atıf yapması çok iticiydi. Üstelik konularını da anlatmıştı. Dikkat ettiyseniz ben blogda bile romanların konularına pek değinmem. Kitabın konusunu detaylıca öğrendikten sonra okumama gerek kalmıyor gibi hissediyorum ve tüm heyecanı kaçıyor. Ayrıca yazar, başka yazarlara da atıf yapmış hatta birkaç bölümün içeriği Clarissa P. Estes’in Kurtlarla Koşan Kadınlar kitabındandı. Ben zaten kitabın kendisini okudum. Bir de İyi Toplum Yoktur’da ilk cümlesini okuyup, sonra atladığım bir bölüm mevcut: Damızlık Kızın Öyküsü. Bugüne kadar kitabı okumayı düşündüğüm için konusu hakkında spoiler yemekten kaçındım. Bölümün başıyla bile yıllardır öğrenmekten kaçındığım konusu öğrendim. Ne desem bilemiyorum. Bu kitapları dipnot olarak vermesi gerektiğini düşünüyorum, şu kitabı da okusanız konu açısından iyi olur gibi.

Yazarın bu kitabında baba üzerine inceleme yapacağını düşünmüştüm, şöyle bir açıklama yapmış anneyi konu alması hakkında: “Meselenin, kuşkusuz, geleneksel kültürde babanın ebeveynlik yapmamasıyla, işin çoğunu anneye yıkmasıyla ve yükü ağır olan annenin de bunun acısını çocuktan çıkarmasıyla çok ilgisi var.” Sadece bunlar için bile baba incelenmeli... Ayrıca babanın ebeveynlik yapmaması bile çocukta bir zarar oluşturmaz mı?

Son olarak kendi açımdan değinmek istediğim nokta, bahsettiği örneklerin çoğunda isim vermemesi. Birinden duymuştum, evine gittiğim biri anlattı, bir okuyucum, bir profesör… Böylece örnekler insana hikâye gibi geliyor.

Kitaptaki eleştirileri düşünmeyenler açısından ise iyi bir başlangıç kitabı olabilir. Dili basit, kolay okunuyor ve bu konular hakkında düşünmeye sevk edebilir.

Kitapla ve sağlıcakla kalın. 🌿

“Törenler toplumun bireylere dayatmak istediği anlayışları biçimselleştirirler.”

“… bir erkeğin kadınlara karşı herhangi türde şiddete meyilli olması, cinsel kimliğin hasar görmüş ve düzgün gelişmemiş, olgunlaşamamış olmasının ifadesidir aslında.”

“Sevgi, kendini açmak demektir. Karşındakini kabul etmek, anlamak ve sevmek demektir.”

“Doğmuş her canlıya göstermemiz gereken nezaket, birinin sınırlarımıza müdahale ettiği yerde mesafeye dönüşmeli.”

“Kendi hayatınızı yaşama özgürlüğünüz yoksa, gerçek bir hayatınız yok demektir.”

“İnsanlar, evliliğin gerçekten de, sizi kocanıza ve kocanızın ailesine hizmetçi pozisyonuna düşürdüğüne inanırlar. Evliliğin temeli, kadının kocasına hizmet etmesiymiş gibi konuşurlar. (…) Halbuki kadın çalışmasa bile kimsenin hizmetçisi değildir, herhangi bir iş yapmak zorunda değildir.”

TRISTAN VE ISEUT

36

MEB Klasikleri

Çeviri: Sabiha Omay

158 sayfa

Tristan ve Iseut, benimle birlikte yolculuklara katıldı ama ancak 2020 yılında okunabildi. Kendisini 2017 yılında Bodrum’dan almıştım. Bu nedenle elime her aldığımda aklıma o günleri getirdi. Fotoğraf ise Sakarya’dan kalma, yaz okulu için Sakarya’ya gittiğimde yanımdaydı. Seyahate alışkın bir kitap olarak, karantina günlerinde okunması onun için garip olmuş olabilir.

Tristan ve Iseut 12. yüzyıldan kalma bir aşk hikayesi. Biraz epik, biraz romantik, çokça trajik. Masalsı bir tadı vardı, Romeo ve Juliet’i anımsattı.

Muhtemelen kitabın amacı bu değildi ama bana iletişimsizliğin ne kadar kötü olduğunu, insanların açık davranmak yerine saman altından su yürütmesinin işleri çözülmez hale getirdiğini gösterdi.

Kitabın filmi de var, bir süredir izlemeyi istiyordum, artık okuduğuma göre izleyebilirim.

“…umut, insanların yüreğinde pek az besinle de yaşar.”

“Sesimin ne önemi vardı? Sen yüreğimin sesini duyacaktın.”

TÜRKİYE'DE PARANOİD ETHOS - MURAT ÖNDERMAN

35

Vakıfbank Kültür Yayınları

449 sayfa

Murat Önderman; kendisinden Türkiye’nin Toplumsal Yapısı dersini aldığım, keşke seçmeli dersini de seçseymişim dediğim sevdiğim akademisyenlerden birisi. Türkiye’de Paranoid Ethos’un yeniden basılması üzerine Cansu’yla almıştık. Murat Hoca'nın kitaplarının basımı yoktu ancak güzel haber, Vakıfbank Yayınları’ndan tekrar çıkıyorlar.

Türkiye’de Paranoid Ethos kabaca iki kısımdan oluşuyor. İlk kısımda paranoya konu alınmış, devamında Türkiye ile bağdaştırılmış. Sosyal bilimler ve psi sektöründeki (psikoloji, psikiyatri, psikanaliz) veriler kullanılarak disiplinler arası bir eser çıkmış ortaya.

Kısaca kitaba bakacak olursak: Türkiye’deki paranoid düşünceyi kolektif ve tekilci kültür başat olarak tetikliyor. Yani Türkiye’de kişiler belli ilişkiler içinde tanımlanıyor. Kolektivizme göre en küçük bağımsız eylem birimi birey değil topluluk ve ahlak, grup içiyle sınırlanıyor. Bu da ayrıştırıcı bir rol oynayabiliyor. Diğer etkenlerden bazıları: Yüksek sosyal ve siyasal güvenmezlik, toplumdaki iktidar boşluğu, tümgüçlülük, toplumu kurucu fazlalık düşüncesi ve otoriterlik…

Murat Hoca’nın düşüncelerini dersini alırken de özgün bulurdum. Gündelik olaylara benim bakmadığım yönlerden bakıyor ve bu zihin açıcı oluyor. Kendisinden ders almam da kitabını anlamamda yardımcı oldu.

Akademik kitaplarda anlaşılabilirliğin önemli olduğunu düşünüyorum, bu açıdan kitapta bazı cümleler çok uzundu. Bir cümle bir sayfa olunca özünü anlamak ve dikkati toplamak daha zorlaşıyor. İlerledikçe bu durum düzeldi. “Burada şunu anlatmak istiyorum…” gibi cümleleri de çok sevmiyorum ben, kitapta bolca vardı. Zaman zaman tekrarlar da mevcuttu ama pekiştireç oldu diye düşünüyorum.

Kitaptaki tespitlerin çoğuna katılıyorum ancak önemli olan nokta bence insanı düşünmeye sevk etmesi... Bazı çıkarımlara dar anlamda baktığımda bana kendi tanıdıklarımı da anımsattılar. Bu konu ilginizi çekiyorsa, Türkiye’de Paranoid Ethos’u tavsiye edebilirim.

“Türk toplumunda sosyal ve siyasal güvensizliğin bu derece yüksek olmasının başlıca nedeni, kolektivizmin ürettiği bu çifte standartlı davranış eğilimidir. Türkiye’de siyasal gündemi belirleyen çatışmaların tarafları, hep farklı görünümleriyle kolektivist düşünceleri savunan gruplar olmuştur.”

“…birçok insan için komplo kuramlarını çekici kılan özelliklerin başında belki de, onların açık seçik biçimde inandırıcı olmamaları gelmektedir. Komplo kuramları kolektif paranoyanın belki de temel taşını oluşturur.”

“Hayatın genel olarak medikalizasyonu süreci aynı zamanda tıbbın sosyal iktidar zemininin güçlendirilmesi çabasıdır.”

“Kişinin kendisinde görmek istemediği özellikler çok kez içinde bulunduğu kültürce kişilerin sahip olmasının uygun görülmediği özellikler oluyor.”

“Türkiye’de yönetim ağırlıklı değil, denetim (kontrol) ağırlıklı bir “siyaset mantığı” etkili oluyor.”

DUNE ÇÖLE GÖZEGENİ - FRANK HERBERT (Dune #1)

34

Sarmal Yayınları

Çeviri: Arzu Taşçıoğlu, Deniz Vural

776 sayfa

Aslında Dune serisine başlamak aklımda yoktu ta ki yeni filminden ilk görüntüleri görene dek. Paul Atreides karakterini Timothée Chalamet canlandıracakmış, böylece ben de seriyi okumaya karar verdim.

E-book olarak sadece Sarmal Yayınları’ndan bulabildim. Araştırmalarıma göre bu yayınevinden okuyan bir kesim çeviriyi beğenmiş, bir kesim ise Kabalcı ve İthaki’yi önermişti. Bu nedenle biraz tereddütle kitaba başladım. Çeviri bana kalırsa ortalamaydı, okurken zorlanmadım ama “feyk atmak” gibi beni rahatsız eden kullanımlar da vardı.

Kitap Canopus’un üçüncü gezegeni Dune yani Arrakis’te geçiyor. Canopus ise Dünya’dan 650 ışık yılı uzaklıkta, gökyüzünün ikinci parlak yıldızı. Olaylar Atreides evinin kendi gezegenlerinden Dune’a taşınmalarıyla başlıyor.

Serinin kendine ait terminolojisi var; sanırım bu, serilerde en sevdiğim özelliklerden biri. Yazar oldukça yaratıcı ama aynı zamanda dünyamızdan izler de taşıyan bir kurgu oluşturmuş. Çölde geçen romanları sevdiğimi de Arrakis’in çölden oluşmasıyla fark ettim. Dune sadece heyecanlı olaylardan ibaret bir kitap değil, politika, din gibi konulara da odaklanmış.

Uzun lafın kısası, kitabı beğendim hatta ilk 2 bölümünü sona göre daha çok sevdim. Bilimkurgu ve fantastik sever olarak neden daha önce okumadım diye düşündüm.

“Korkmamalıyım. Korku akıl katilidir. Korku toptan yok oluşu getiren küçük ölümdür. Korkumla yüzleşeceğim. Üzerimden ve içimden geçmesine izin vereceğim. Ve geçip gittiği zaman, geçtiği yolu görmek için iç gözümü ona çevireceğim. Korkunun gittiği yerde hiçbir şey olmayacak. Yalnızca ben kalacağım.”

“İnsanı dostlarından ayrılmak üzer. Bir yer yalnızca bir yerdir.”

“Bir dünya dört şeyle ayakta durur (…) bilgenin ilmi, soylunun adaleti, haklının duaları ve cesurun yiğitliği. Ama bunlar hiçbir şey değildir (…) yönetme sanatını bilen bir yönetici olmadıkça.”

“Tam olarak sonuna kadar gittiğin bir yol seni kesinlikle hiçbir yere ulaştırmaz. Bir dağın dağ olduğunu anlamak için o dağa yalnızca birazcık tırman. Dağın tepesinden dağı göremezsin.”

“Neyi hakir görürsün, işte tam da bunla tanınırsın.”

“Cehaletle bilginin, vahşilikle kültürün buluşması… ölülere verdiğimiz değerde başlar.”