32) LEYLA'NIN EVİ - ZÜLFÜ LİVANELİ (KİTAP+TİYATRO)

Remzi Kitabevi

286 sayfa

 

Leyla’nın Evi ilk okuduğum Livaneli kitabı. Oyunu olduğunu gördüğümde, tiyatroya gitmeden bitirmeliyim dedim. Böylece rafta tozlanmaktan kurtuldu. :D

Leyla’nın Evi, Bosnalı yalısında ve Beyoğlu’nda geçiyor. Bu nedenle oldukça güzel boğaz betimlemelerine sahip… Bazen yalıda yaşıyormuş gibi hissettim. –Nerde o günler? :D-

Leyla yani ana karakterimiz, yaşlanınca olmak istediğim kişi. Bilgi birikimi,  kibarlığı, inceliği takdire şayan… Onu klonlayıp, her yere yaymak isterdim. :D

Kitap karakterlerin geçmişleri üzerinden ilerliyor. Karakterler iyi kurgulandığı için, onları tanımak geçmişlerini öğrenmek zevkli. Bir süre sonra kendinizi Leyla’yı, Yusuf’u Rukiye’yi tanıyormuş gibi hissediyorsunuz.

Kitap güncel sorunlara da değiniyor. Gerçi kitabın ilk basımı 2006 ama değindiği problemler artarak devam ediyor. Mesela bir karakter şeyhe gitmeye başlıyor ve cemaatine katılıyor. Kitaptan alıntıyla o zihniyete/sizliğe göz atalım: “Evvel ezel İslam ümmetinin yaşadığı Osmanlı mülküne yetmiş beş yıl önce bir deccal gelmiş ve halifeyi kovarak ülkeye dinsizliği yerleştirmişti.”

Bu konu hakkında yazılıp, söylenecek çok şey var. Okuyunca bile tepemin atması gibi, her gün okula giderken ve okulda gördüğüm manzaralar gibi… ‘Ah’ denilecek çok fazla olay… Ama konumuz Leyla’nın Evi.

Kitapta en önemli noktalardan biri de karakterlerin zıtlığı. Tüm kahramanlarımız birbirinden farklı hatta bazı noktalarda taban tabana zıt kişiliklere sahipler. Orta yolu bulabilecekler mi? J

Akıcı, iyi kurgulu ama çok da hareketli olmayan bir kitap istiyorsanız, Leyla’nın Evi’ni es geçmeyin. J

“İnsanlar yaşlanıyordu, bunun ayrıcalığı yoktu ama yaşlanan insanların bir kısmı olgunlaşmış olarak, bir kısmı ise olgunlaşmadan ölüyordu. Bunun püf noktası ise bir insanın “Nasıl görünüyorum?” sorusundan, “Nasıl görüyorum?” aşamasına geçmesiydi.”

“Çünkü o zamanlar Kemal ismi, bir ölüm kalım savaşının ve varolmanın simgesiydi.”

Tiyatroya gelelim. :D

Öncelikle kadro müthişti. Celile Toyon hayalimdeki Leyla’yla birebir örtüşüyordu. Özellikle eldivenine bayıldım. Yusuf için düşündüğüm tip kesinlikle Halim Ercan değildi. Hatta kendisini biraz itici bulurum. Ama oyunda karakterin hakkını vermişti.  Fatih Dönmez’de bence bir Ömerlik mevcut. :D Ahmet Uz ise Ali Yekta Bey’e can verdi. Ayça Varlıer, Rukiye/Roxy karakteriyle izleyiciye kendini en çok sevdiren oldu. Son olarak Dicle Alkan Necla’ydı ve kırmızı elbisesine bayıldım. :D

Konuda ufak değişiklikler yapılmış, bazı olaylar atlanmış olsa da beni memnun etti. Yine de eğer izleyecekseniz, kitabı okuyup izlemekte fayda var. :D

Asıl değinmek istediğim konu ise tiyatroda nasıl davranacağımızı bilmememiz. Bir oyuncuyu en çok anlayan, anlaması gereken yine bir oyuncu değil midir? İzleyicinin telefona bakması, fısıldaşması hatta abartarak böğürmesi bir tiyatro sanatçısı için rahatsız edici ve dikkat dağıtıcıdır.

Salonun arka sırasını Tiyatro Kulübü ele geçirmişti. Telefona bakılmasından falan yakınıyorlardı. Şimdi soru geliyor, telefona en çok bakan, sessize almayan, oyunun ortasında mesaj seslerini duyduğumuz kesimin Tiyatro Kulübü olmasına ne diyeceksiniz? Gülünecek yerde anırarak gülen (eşeklerden özür diliyorum), alkışlanacak yerde dövüyormuş gibi alkışlayan bir kulüp. İronik değil mi?

Kısaca biz tiyatro olsun, sinema olsun izlemeyi bilmiyoruz. Saygılı olamıyoruz. Dinleyemiyoruz, illaki kendi yorumumuzu yapacağız. Yazık.