7 Nisan 2019 Pazar

AKRABALAR - IVAN PANAYEV


18
Ayrıntı Yayınları
Çeviri: Duygu İkisivri
141 sayfa


Akrabalar kitabı gözüme çarpana kadar yazarın adını duymamıştım. Nasıl bilmiyorum diye kendi kendime söylenirken önsözün ilk cümlesini okudum: “Bugün İ.İ. Panayev’in adı daha çok edebiyat tarihçileri ve dergicilik uzmanlarınca bilinir.”

Panayev, 1812 yılında köklü, kültürlü ve soylu bir ailede dünyaya gelmiş. Romantik bir tutumla başlayan edebiyat hayatının devamında gerçekçiliğe yönelmiş. Çeşitli dergilerde çalışmış ve çağdaşlarına göre (Saltıkov-Şçedrin, Çernişevski, Hertsen vs.) yapıtları herkes tarafından bilinir hale gelmiş.

Akrabalar da ise 19. yüzyıl Rusya’sının kırsalında yaşayan toprak sahipleri ve Avrupa görmüş daha “aydın” kesim anlatılıyor. Kahramanlardan Grigori Alekseiç dönemin “gereksiz insan” kavramının vücut bulmuş hali.

Kim bu gereksiz insan? Duygu İkisivri’nin sonsözüne göz atacak olursak: “Gereksiz insan ifadesi, 19. yüzyıl başlarındaki Rus toplumsal yaşamın doğurduğu bir tipi tanımlar. …soyluların genç temsilcisidir. Rus kültüründen uzak bir şekilde, farklı Avrupa ekolleri ile eğitim alır. Edebiyat, felsefe ve Avrupa dilleri ile ilgilenir. Birey, toplum, aşk, eylem, inanç gibi temel yaşam konuları üzerine düşünür. Ancak çok büyük çelişkilere düşer. Bu çelişkileri yaşamında eylem haline getirip çözememe sorunu yaşar. … Gereksiz insan aşka karşı bile yeteneksizdir.”

Grigori Alekseiç’in kararsızlıklarını ve sürekli başka şeyden etkilenerek fikir değiştirmesini aşırı bulsam da, bazı gel-gitlerini anlayabiliyorum. Panayev’in Alekseiç’in karşısına koyduğu karakter Mihaylıç’ın da farklı negatif yönleri vardı bence. Gereksizin karşıtı olması gereken insansa, bu kavramı karşıladığını düşünmüyorum.
  
“Gereksiz insan” kavramını Türk edebiyatında özellikle Tanzimat dönemi romanlarında da görmek mümkün.

Rus klasiklerini sevmeme rağmen uzun zamandır okumadığımdan dolayı Akrabalar benim için keyifli bir okuma oldu. Kesinlikle okunmalı diyemiyorum, ilginiz varsa bir seçenek olabilir.

“İrademiz her zaman eylemle çelişiyor. Hepimiz boş ve pek önemsiz hayalcileriz. Hiçbir şeye yeteneğimiz yok.”

“Asla sevmemiş bir insan, yüzyıl yaşasa bile yaşadığını söyleme hakkına sahip değildir!”



23 yorum:

  1. Ben bu kitabı hiç duymamıştım 🙈

    YanıtlaSil
  2. Rus edebiyatı nedense bana hep itici geliyor. Ama gereksiz insan tanımlamasını merak ettim. Hani bizde parasız insan gereksiz insandır derler ya, acaba kültürler arası etkileşim olmuş mudur :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Abdullah Özer,
      Parasızlıktan çok çelişkilerle dolu, eyleme geçemeyen kişi. Kendine ait pek düşüncesi yok, başkalarından esinlenip duruyor :))

      Sil
  3. Duymamiştım ve gerçekten çok faydalı teşekkürler :)

    YanıtlaSil
  4. Bazı kitaplar bitirine kadar biraz zorlar ama bitince ben bunu okudum dedirtir. :D bu kitap da öyle gözüküyor sanki. klasik okumaya karşı bir sevgim yok ama okuduğum zamanlarda -özellikle bitince- çok iyi hissediyorum :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Pastel,
      Zor bir kitap değil aslında :)) Ben klasik okumayı seviyorum, bitirince ruhsal olarak doyuruyor insanı bence de :))

      Sil
  5. Sanki bizim yeşilçam senaryolarını anımsadım gibi ama yinede anlattığınıza göre okumaya değer bir kitap gibi görünüyor.

    YanıtlaSil
  6. Yok okumam Akrabalardan çok çekiyorum hepsi akrep hiç adlarını duymasam daha mutlu olurum:))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kelebek Etkisi,
      Akrep akrabalar bu kitapta da var :))

      Sil
  7. Daha önce duymadığım bir kitap bu. Not defterimde bulunsun kütüphanede incelerim. :)

    YanıtlaSil
  8. Gereksiz İnsan ve bu tarz karakterlerin yer aldığı romanlar ilgimi çekiyor. Bu kitabı ilk kez görüyorum. Tanıtım için teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kitaplara Kaçanlar,
      O zaman bir şans verin derim, keyifli okumalar :))

      Sil
  9. ayrıntı en sevdiğim yayıneviii :) bu kitabı da sevdim okurums. gereksiz adam lafını da sevdiim :) benceee, aylak adam romanındaki adam çok gereksiz hihihi :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Deeptone,
      Aylak Adamı hala okumadım :((( Ayrıntı'yı ben de severim ki :))

      Sil
  10. Merhaba;
    Blog adresime askerde olduğum sebepten dolayı giremiyordum. Askerden geldim ve bloğu düzene koydum. Ziyaretinizi ve takibinizi beklerim. Konuyla alakalı değil ama kusuruma bakmayın. :)

    YanıtlaSil
  11. bu gereksiz insanlardan ne çok var şimdi etrafımızda gerçi benim gereksiz insan tanımım burdakinden farklı galiba...neyse ...teşekkürler..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Babaannemintakvimciği,
      Katılıyorum, gerçekten çok var :((

      Sil